Νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας: Ποινές και Πρόστιμα

Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) εισάγει σημαντικές αλλαγές όσον αφορά τις ποινές για σωρεία παραβάσεων, με στόχο την προαγωγή της οδικής ασφάλειας και την προστασία των πολιτών. Οι παραβάσεις που θα επιφέρουν κλιμακωτές ποινές περιλαμβάνουν την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, την παραβίαση ερυθρού σηματοδότη ή STOP, τη χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση, την υπέρβαση ορίου ταχύτητας, τις «κόντρες» και την οδήγηση μοτοσικλέτας χωρίς κράνος.

Επικίνδυνες Παραβάσεις και Κλιμάκωση Ποινών

Ο νέος Κώδικας δίνει έμφαση στην αντιμετώπιση παραβάσεων που συνδέονται με υψηλό ποσοστό τροχαίων ατυχημάτων. Οι κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι οι παραβάσεις αυτές κατηγοριοποιούνται ως ιδιαίτερα επικίνδυνες. Το νέο ποινολόγιο καθορίζει αυστηρότερες ποινές για τους υπότροπους, δηλαδή όσους επαναλαμβάνουν σοβαρές παραβάσεις. Επίσης, προβλέπεται αυξημένη ποινή στην περίπτωση που κάποιος παραβάτης εμπλακεί σε ατύχημα.

Ενδεικτικά, η χρήση κινητού τηλεφώνου, η οποία το 2024 ήταν η τρίτη αιτία πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα, αντιμετωπίζεται αυστηρότερα. Παρά την πρόκληση ατυχήματος, η απλή χρήση κινητού θα επιφέρει αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων για 60 ημέρες. Σε περιπτώσεις που δεν προκληθεί ατύχημα, το πρόστιμο ανέρχεται στα 350 ευρώ με αφαίρεση της άδειας για 30 ημέρες. Σε περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο υπερδιπλασιάζεται στα 1.000 ευρώ και η αφαίρεση άδειας διαρκεί 180 ημέρες.

Ασφάλεια και Προστασία Ζωών

Σκοπός των νέων ρυθμίσεων είναι οι μετακινήσεις να γίνουν πιο ασφαλείς και οι ανθρώπινες ζωές να προστατεύονται. Η μη χρήση κράνους από δικυκλιστές θα αντιμετωπίζεται επίσης αυστηρά. Σχεδόν 4 στους 10 θανάτους από τροχαία ατυχήματα το 2023 περιλάμβαναν άτομα που επέβαιναν σε δίτροχα, ενώ τα ποσοστά χρήσης κράνους στην Ελλάδα είναι χαμηλά.

Στον νέο νόμο, η μη χρήση κράνους οδηγεί σε πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Σε περιπτώσεις υποτροπής, το πρόστιμο φτάνει το 1.000 ευρώ με ποινή έξι μηνών αφαίρεσης άδειας. Οι συνεπιβάτες σε δίτροχα που δεν φορούν κράνος θα τιμωρούνται και αυτοί, ανεξαρτήτως αν ο οδηγός φορούσε κράνος.

Αλκοόλ και Οδήγηση

Η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ είναι μια από τις πιο σοβαρές παραβάσεις, με υπολογιζόμενο ποσοστό περίπου 25% των θανάτων στην άσφαλτο το 2024. Ο ΚΟΚ εισάγει τρία επίπεδα επήρειας, με αυστηρότερες ποινές για τους οδηγούς που πιάνουν το τιμόνι έχοντας καταναλώσει μεγαλύτερες ποσότητες αλκοόλ. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει οδηγούς με 0,50–0,80 γραμμάρια αλκοόλ ανά λίτρο αίματος, οι οποίοι θα καλούνται να πληρώσουν πρόστιμο 350 ευρώ και θα χάσουν το δίπλωμά τους για 30 ημέρες.

Αν ανιχνευθεί ποσότητα 0,80–1,10 g/l, το πρόστιμο θα είναι 700 ευρώ με απώλεια άδειας για 90 ημέρες. Η πρώτη υποτροπή επιφέρει χρηματική ποινή 1.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 180 ημέρες. Η δεύτερη υποτροπή θα καταλήγει σε πρόστιμο 2.000 ευρώ και απώλεια άδειας οδήγησης για ένα έτος. Στην περίπτωση που εντοπιστεί ποσότητα μεγαλύτερη από 1,10 g/l, οι ποινές γίνονται αυστηρότερες, με πρόστιμο 1.200 ευρώ και στέρηση άδειας για έξι μήνες.

Παραβιάσεις Σημάτων και Ποινές

Παραβάσεις όπως η παραβίαση STOP προκαλούν σημαντικό αριθμό ατυχημάτων στην Ελλάδα, με ποσοστά που φτάνουν το 16% το 2022. Με τον νέο νόμο, η πρώτη παράβαση χωρίς πρόκληση ατυχήματος συνεπάγεται πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Στην περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο αυξάνεται στα 1.000 ευρώ με αναστολή της άδειας για 180 ημέρες. Ατύχημα που προκλήθηκε εξαιτίας παραβίασης STOP θα οδηγήσει σε ποινές 700 ευρώ και στέρηση άδειας για 60 ημέρες.

Ο νέος ΚΟΚ εισάγει αυστηρές ποινές, φέρνοντας μια σημαντική αλλαγή στη νομοθεσία της οδικής κυκλοφορίας στην Ελλάδα, με στόχο τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας για όλους τους πολίτες.